2005, Cilt 12, Sayı 1, Sayfa(lar) 039-048
Sait Yazıcı Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan Bireylerin İlaç Tüketimi İle İlgili Bazı Uygulamalarının Belirlenmesi
Yrd.Doç.Dr. Naile BİLGİLİ1, Arş.Gör. Gülnaz KARATAY2
1Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı
2Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı
Anahtar Sözcükler: İlaç tüketimi, akılcı ilaç kullanımı, ilaç temini, hemşirelik

Araştırma, Sait Yazıcı Sağlık Ocağı Bölgesi'nde yaşayan bireylerin ilaç tüketimi ve bu konudaki bazı uygulamalarını saptamak amacıyla yapılmıştır. Kesitsel tipteki bu çalışmanın örneklemini bölgede yaşayan 372 birey oluşturmuştur. Çalışmaya katılan bireylerin çoğunluğu 20-40 yaşları arasında, öğrenim durumu ilkokul düzeyinde olan kadınlardan oluşmaktadır. Yarıya yakınının sosyal güvencesi SSK'dan olup, % 25.8'inin ise herhangi bir sosyal güvencesi yoktur. Araştırmaya katılan bireylerin % 11.8'i gelir durumunu yeterli bulmaktadır.

İlaçların % 52.6'sı eczaneden reçeteli, %33.8'i eczaneden reçetesiz, az olmakla birlikte (% 24.9) evde biriken ilaçlardan, komşu (% 14.7) ve bakkaldan (% 9.6) temin edilmektedir. Komşu tavsiyesi ile ilaç kullananların oranı % 28'dir. Araştırmaya katılan bireylerin %25.2'si evde biriken ilaçları kullanırken son kullanma tarihine, hastalığa uygun olup olmadığına ve ambalajının bozuk olup olmadığına dikkat etmektedirler.

Analjezik ve steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (% 83.1), antibiyotikler (% 40.3), vitamin ve nutrisyonel ilaçlar (% 30.9) ve gastrointestinal sistem ilaçları (% 20.6) evde biriken ve en son kullanılan ilaçlardır. Araştırmaya katılan bireylerin antibiyotikleri tamamen kullanmama nedenleri arasında, iyileştiklerini düşünmeleri (% 67), ilacın yan etkilerinin olması (% 17.4) ve ilacın etkili olmadığı düşüncesi (% 10.5) yer almaktadır.